Modernisering en uitbreiding schietbanen vanwege oorlogsdreiging
Veel schietbanen zijn verouderd en hebben achterstallig onderhoud. Het meerjarenplan van Defensie en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) maakt oefenlocaties klaar voor de toekomst. Ook komen er schietbanen bij. ‘Wapentechnieken zijn enorm veranderd. Denk aan drones en robots en het meer dynamisch schieten.’
Van de ongeveer 110 schietbanen van Defensie in Nederland heeft 60 tot 70 procent achterstallig onderhoud. Dat komt door de bezuinigingen van de afgelopen decennia. ‘Op bepaalde locaties is de mechanica achter bewegende doelen verouderd, elektra voldoet niet aan de huidige eisen en veel van de aanwezige complexen vertonen gebreken’, zegt Leon Koijen, senior medewerker Vastgoed en Infrastructuur bij het RVB.
Oorlogsdreiging
‘Hoofdtaak nummer één van Defensie is zorgen voor de veiligheid van Nederland. Militairen mogen pas worden ingezet op het moment dat zij de schietopleidingen succesvol hebben afgerond. Door de huidige oorlogsdreiging is het helaas juist nu noodzakelijk om sterk voor de dag te komen. Daarvoor moeten we het achterstallig onderhoud wegwerken en nieuwe moderne oefenlocaties aanleggen.’
Onderhoud is noodzaak
Veel faciliteiten op de schietbanen stammen uit de jaren zeventig. ‘Sindsdien heeft er weinig onderhoud en vernieuwing plaatsgevonden’, stelt Thomas de Vos, projectleider schietbanen bij het RVB. ‘De verouderde complexen voldoen niet meer aan de hedendaagse eisen. Er is nu veel aandacht voor de veiligheid en gezondheid van de mensen die trainen.’ Dan gaat het bijvoorbeeld over luchtventilatie voor de afvoer van schietgassen en het beheersen van harde schietgeluiden. De Vos voegt toe: ‘De militairen zijn nodig en we willen natuurlijk niet dat zij in hun latere carrière tegen gezondheidsproblemen aanlopen omdat sommige faciliteiten niet op orde zijn.’
Groeiend aantal trainingen
Een andere reden voor het opschalen is de veranderende veiligheidssituatie in de wereld. Koijen: ‘De schietbanen zijn nu al erg vol gepland met trainingen en daar komt bij dat Defensie de komende periode veel mensen erbij krijgt. Omdat er op dit moment een aantal schietbanen niet inzetbaar is, zien we dat er niet voldoende capaciteit is voor het groeiend aantal trainingen.’ Militairen moeten noodgedwongen uitwijken naar schietbanen over de grens. ‘In het buitenland trainen vraagt veel qua tijd en planning. Dichtbij huis trainen draagt direct bij aan de inzetgereedheid van onze krijgsmacht.’
Drones en robots
De nieuwbouwprojecten houden rekening met de moderne manier van oorlogsvoering. ‘De afgelopen decennia zijn de wapentechnieken enorm veranderd. Denk aan de inzet van drones en robots en het meer dynamisch schieten. De oorlogsvoering is veel complexer geworden’, stelt Koijen. ‘Met het oog op die ontwikkelingen vragen de Dienst Speciale Interventies, het Korps Commando Troepen en de marechaussee faciliteiten voor het nabootsen van realistische scenario’s. Dat gaat verder dan de gebruikelijke oefenbaan met bewegende schietdoelen.’
The Holland Gate
De laatste jaren heeft het RVB al een aantal van dit soort nieuwbouwprojecten gerealiseerd. ‘The Holland Gate is een goed voorbeeld’, zegt De Vos. ‘De schietfaciliteit is hypermodern en bestaat onder andere uit een oefenhuis om gijzelingen te simuleren. Ook vinden er oefeningen plaats met abseilen vanuit een helikopter op het pand. Zowel binnen als buiten is er ruimte voor statische en dynamische schietoefeningen en er is plek voor trainingen met operationele voertuigen.’ Koijen vult aan: ‘De oefenmogelijkheden van The Holland Gate zijn eindeloos. Het is ons doel om er meer van te bouwen in Nederland om mee te ontwikkelen met de moderne oorlogsvoering.’
Stikstof
De grootste uitdaging voor het meerjarenplan is de uitstoot van stikstof. ‘Aan schietbanen zijn allerlei complexen gekoppeld. Zo heb je regie- en controleruimtes nodig. Dat vraagt om een hoop nieuwbouw’, vertelt Koijen. Een flinke opgave omdat de schietbanen vooral in Natura 2000-gebieden liggen. Koijen: ‘We vinden het belangrijk om goed te zorgen voor onze natuur en dat betekent dat we de uitstoot in onder andere de bouwfase maximaal moeten beperken. Dat levert ons interessante uitdagingen op.’
Het RVB vraagt in de gunningscriteria om meer emissievrij materieel. ‘Daarmee dagen we de markt uit en pakken we als overheid de kartrekkersrol’, vertelt Koijen. ‘Elke dag ben ik samen met collega’s bezig met speciaal werk. We zetten ons hard in om onze strijdkrachten alle mogelijkheden te geven om te trainen op zo’n manier zoals zij nodig hebben.’
