Brandweerkazerne op voet van slapende vulkaan
De brandweerkazerne op het vliegveld van Saba in Caribisch Nederland is het eerste nieuwbouwproject van het Rijksvastgoedbedrijf op de Bovenwindse Eilanden. Bouwen op het afgelegen eiland ging gepaard met flinke uitdagingen. ‘Aanvoer van materialen duurde minimaal 3 à 4 weken.’
Saba, het kleinste eiland van het koninkrijk, bezit de kortste commerciële landingsbaan ter wereld. De slechts 400 meter lange vliegbaan is gebouwd op het enige vlakke stuk van het eiland en faciliteert zo’n drie vluchten per dag. Mocht er op het vliegveld iets misgaan, dan is het belangrijk dat de brandweer altijd ter plaatse om snel hulp te bieden. Omdat de vorige brandweerkazerne verouderd en te klein was, kreeg het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) de opdracht om een geheel nieuwe brandweerkazerne op te leveren. Al snel zorgt de bouw op het afgelegen eiland voor een aantal flinke uitdagingen.
Materialen per boot
Bouwen op Saba is allesbehalve een eenvoudige klus; zo ondervond projectmanager van het RVB, Dick van Dongen. ‘Vooral aan de logistieke kant waren er moeilijkheden. Eerst kwamen de materialen vanuit Nederland per boot naar Sint-Maarten. Als het water niet te ruw was, voer vanuit daar wekelijks één boot naar Saba om de bouwmaterialen af te leveren. Hierdoor moesten we voor de aanvoer van materialen uit Nederland minimaal drie à vier weken uittrekken.’
Zodra de materialen waren aangekomen in de haven van Saba, stond een stugge tocht naar de bouwplaats voor de boeg. ‘De enige verbindingsweg tussen de haven en het vliegveldje loopt door bergachtig gebied met op bepaalde plekken enorm steile hellingen. Het eerste deel van de weg vanuit de haven heeft een gemiddeld stijgingspercentage van maar liefst 17 procent. Dat was zo steil dat de betonwagens maximaal slechts vier ton per keer konden vervoeren. Bij meer zou het beton gewoon de wagen uitlopen.’
Made in Saba
Een andere grote uitdaging was de bodem van het eiland. Van Dongen: ‘We hebben de kazerne in de rotsen gebouwd omdat we de nieuwbouw met moderne architectuur geen afwijkend element in de natuurlijke omgeving wilden laten zijn. Om dat voor elkaar te krijgen, moesten we graven in vulkanisch gesteente.’ Uitgebreid grondonderzoek ging aan de werkzaamheden vooraf. De hardheid van de bodem had invloed op de manier waarop Van Dongen en zijn team aan de slag gingen. ‘Zo kwam uit het onderzoek naar voren dat we op een veilige manier gebruik konden maken van silent dynamiet en grote hakmachines die speciaal zijn gemaakt voor hardgesteente.’
Het graafwerk leverde een hoop materialen op, geschikt voor de bouw van de brandweerkazerne zelf. ‘De brokken die we uit de rotsen hebben gehakt, zijn als gevelstenen van de kazerne hergebruikt. De uitgegraven bolders zijn gebruikt voor de gevelbekleding’, vult Van Dongen aan. ‘De verwerkte gevelstenen zorgen samen met de rode poorten en raamkozijnen voor het karakteristieke uiterlijk van de opvallende brandweerkazerne.’
Kunst en oplevering
Ook kunst heeft een plekje gekregen bij de brandweerkazerne. Verschillende kunstenaren kregen de mogelijkheid ideeën op te sturen met daarbij een pitch voor extra overtuigingskracht. ‘Uiteindelijk heeft een kunstenares uit Brazilië met een geweldig idee gewonnen. Het kunstwerk is een twintig meter lange muur waar de lokale bevolking voorwerpen kan inplanten. Zo hebben kinderen van het lokale schooltje tijdens een wandeltocht potten en scherven op het eiland gevonden voor in de muur. Voortaan mag iedereen die op het vliegveld wordt opgehaald, voorwerpen in de muur aanbrengen’, legt Van Dongen uit. ‘In principe is het een herinneringsmuur.’
Inmiddels is de brandweerkazerne al meer dan een jaar in gebruik. In totaal dertien brandweermannen en brandweervrouwen bemannen afwisselend de schitterende brandweerkazerne. Daarmee is het eerste nieuwbouwproject van het RVB in de Bovenwindse Eilanden een feit. ‘Het is zeker niet het laatste nieuwbouwproject. Ondertussen zijn de voorbereidingen van een nieuwe brandweerkazerne op St. Eustatius in volle gang.’
