De Stand van het Rijksvastgoedbedrijf: knelpunten in dienstverlening

De hoge prijzen in de markt, een te grote werkvoorraad, onvoldoende capaciteit en veel vastgoed met achterstallig onderhoud. Dat zijn enkele voorbeelden van de knelpunten die het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) noemt in de eerste Stand van de Uitvoering.

Vergroot afbeelding Bouwterrein
Beeld: RVB/Erik Jansen

Samen met opdrachtgevers en marktpartijen staat het RVB aan de vooravond van een grote vernieuwingsopgave waarin het vastgoed weer helemaal up-to-date wordt gemaakt. ‘Daarnaast verduurzamen we onze gebouwen in hoog tempo, brengen we complexe projecten tot een succesvol resultaat en werken we continu aan verbeteringen en innovaties om onze gebouwen en gronden duurzaam en toekomstbestendig te houden’, aldus Yvonne van der Brugge-Wolring, directeur-generaal van het RVB.

Stand maakt Staat

Ondanks dat er veel goed gaat, zijn er ook zaken die de dienstverlening van het RVB bemoeilijken. Daar wil het RVB iets aan doen. Daarom heeft het, net als andere uitvoeringsorganisaties die een publieke taak uitvoeren, een rapport met knelpunten, een Stand van de Uitvoering, ingediend. Via de rapportage deelt het RVB de dilemma’s waar de professionals in de uitvoering mee worstelen. De standen van alle uitvoeringsorganisaties samen vormen de Staat van de Uitvoering. Over de belangrijkste inzichten uit de rapporten gaat het onderzoeksteam van de Staat van de Uitvoering met politiek, beleid en uitvoering in gesprek. Het idee is om zo te komen tot een beter presterende overheid.

Stikstof en netcongestie

Waar loopt het RVB in de dienstverlening dan tegenaan? Projecten hebben bijvoorbeeld vaker te maken met vertraging en oplopende kosten. Dat komt onder andere door steeds veranderende omstandigheden. Denk aan regelgeving op het gebied van stikstof en een overbelast elektriciteitsnetwerk. De regelgeving op het gebied van stikstofuitstoot leidt ertoe dat het RVB bij projecten in de buurt van Natura2000-gebieden elektrisch moeten uitvoeren. Door de beperkte beschikbaarheid van geschikt elektrisch bouwmaterieel vertragen projecten. En voor elektrisch materieel heb je ook weer een aansluiting op het elektranetwerk nodig, terwijl in een groot deel van ons land de elektriciteitsnetwerken vol zijn (netcongestie).

Veiligheidseisen en materialen

Strenger wordende veiligheidseisen zorgen ook voor kostenstijgingen en vertragingen bij projecten. De kostenramingen voor projecten worden op basis van ‘de kennis van nu’ gemaakt. Door de lange duur van vastgoedprojecten kan de wereld er in een volgende fase van het project totaal anders uitzien, waardoor de kosten voor veiligheidseisen hoger uitvallen dan oorspronkelijk ingeschat. Daarnaast nemen bouw- en materiaalkosten toe door de schaarste aan bouwmaterialen, de ­inflatie en de hoge rente. Minder aannemers durven grote bouwprojecten van de overheid aan. Want hoe hoger de projectkosten, hoe hoger de risico’s. En tot slot is er nog de krappe arbeidsmarkt in Nederland waar de bouw- en vastgoedsector, beleidsdepartementen en uitvoeringsorganisaties allemaal mee te maken hebben. Zijn er geen mensen beschikbaar met de juiste kennis, dan kan het werk niet gedaan worden.

Wat is er nodig?

Het RVB kan zelf investeren in de relatie met marktpartijen. Een goede langdurige samenwerking helpt om de uitdagende opgaven succesvol te realiseren in deze veranderende markt. Zo professionaliseert het RVB het leveranciersmanagement: de condities bij het werken voor het RVB, zoals voorspelbaar en op tijd aankondigen van nieuwe projecten, betrouwbaarheid, het verdelen van risico’s, het stellen van duidelijke doelen, transparantie, kwaliteit van de communicatie en het beperken van administratieve lasten.

De politiek speelt ook een rol om de knelpunten aan te kunnen pakken. Van der Brugge-Wolring: ‘We hebben flexibiliteit nodig. Flexibel strategisch beleid dat rekening houdt met de lange termijn en niet de termijn van een kabinet. En de flexibiliteit om langduriger samen te kunnen werken met marktpartijen. Dat geeft hen de zekerheid om te innoveren en te weten waar ze hun mensen de komende jaren aan kunnen laten werken.’ Want aan werk voorlopig geen gebrek bij het RVB.

Lees meer over de knelpunten in de Stand van de uitvoering Rijksvastgoedbedrijf.