De laatste Amerikaanse F-15’s vertrokken meer dan dertig jaar geleden uit de Zulu Hangaar in Soesterberg. De loods wordt een rijksmonument en krijgt een nieuwe bestemming. De Koninklijke Marechaussee gaat er trainen voor bijzondere inzet, zoals het beëindigen van gijzelingen of arrestaties.
Beeld: © Rijksvastgoedbedrijf / Kick Smeets
'Alle scenario’s die je tegen zou kunnen komen, zijn trainbaar in dit gebouw’, zegt projectmanager Jeroen Ezink van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB).
Ooit stonden er twee F-15’s van het Amerikaanse 32nd Tactical Fighter Squadron “Wolfhounds” permanent klaar om bij dreiging meteen uit te kunnen rukken. Aan de voor- en achterkant heeft de hangaar een metershoge metalen kanteldeur die indertijd vliegensvlug geopend kon worden. Zo konden de toestellen van Quick Reaction Alert Intercepter Force meteen met brullende straalmotoren naar de startbaan taxiën.
Rijksmonument
‘Het bijzondere van deze hangar is eigenlijk dat deze deur alleen nog maar open kan staan. Tenzij die helemaal gerepareerd wordt. Dan praat je over bijna een miljoen aan kosten. Dus die hebben we verankerd en laten we open staan. Aan de achterzijde heb je precies dezelfde deur en die zit permanent dicht. En dat laten we ook zo’, zegt projectmanager Jeroen Ezink van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB).
Hij staat voor de Zulu Hangaar. ‘Hier kun je de belijning zien die de F-15’s moesten volgen om de rolbaan op te gaan richting de landingsbaan. Er is hier behoorlijk veel Koude Oorlog-historie. Daar is aandacht voor van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Het is nu al een gemeentelijk monument. De Rijksdienst wil het gaan opschalen naar een rijksmonument.’ Dat betekent onder andere dat details als afbeeldingen van F-15’s op de hangaardeuren en de woorden Quick Reaction Alert Intercepter Force op de muur van het wachtgebouw bewaard en gekoesterd worden.
Tekst gaat door onder de foto's.
Prefab
De hangaar uit 1961 is een voorbeeld van Amerikaans pragmatisme, zegt Ezink. ‘Voor alle Amerikaanse hangaars was er één tekening. En waar ook ter wereld er een Amerikaanse basis kwam, werden de hangaars op deze manier gebouwd met prefab onderdelen uit Amerika. Dus alle hangaars zijn exact hetzelfde opgebouwd. Alleen de wachtruimtes zijn met lokale bouwmaterialen gemaakt. Aan de andere kant van de wachtruimte stond nog een hangaar. Die is eind jaren zestig afgebrand en toen hebben ze ervoor gekozen die niet meer te herbouwen.’
Verbindingszone
Jarenlang heeft de loods na het vertrek van de Amerikanen in 1994 niet echt een functie gehad. Er lagen wat spullen opgeslagen. De hangaar kwam ineens in beeld omdat er over Camp New Amsterdam, zoals het Defensieterrein bij Soesterberg nu heet, een ecologische verbindingszone moet gaan lopen. En het gebouw waar de Koninklijke Marechaussee nu traint voor bijzondere acties moet wijken voor de natuur.
Op dit moment wordt er hard gewerkt aan het trainingscentrum dat Labyrint zal gaan heten. Specialisten van het RVB die verantwoordelijk zijn voor de schietfaciliteiten van Defensie hebben het ontwerp gemaakt dat veel ruimte biedt voor de marechaussee. ‘Alle scenario’s die je tegen zou kunnen komen, zijn trainbaar in dit gebouw’, aldus Ezink. Naar verwachting is het Labyrint in 2026 klaar voor gebruik. ‘Het is heel gaaf dat de Zulu Hangaar - die een onderdeel is van onze geschiedenis - een goede nieuwe bestemming krijgt.’