RVB lost steeds meer eigendomsmysteries op

Het aantal onbeheerde nalatenschappen - erfenissen waar niemand zich om bekommert - dat het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) afwikkelt, is sinds 2018 verdubbeld. Het Kadaster doet nu ook een beroep op het RVB om eigendomsmysteries op te lossen.

Vergroot afbeelding Vrouw loopt langs leegstaand pand
Beeld: Richard van Elferen

Het is bijna niet voor te stellen, maar er zijn huizen die jaren leegstaan en waarvan niemand weet van wie ze zijn. Na het overlijden van de bewoner(s) raakt de tuin overwoekerd en het huis in verval. En ook het Kadaster dat de rechten registreert van grond en gebouwen weet niet altijd wie welke rechten heeft. 

Gevaar

‘Soms neemt een buurvrouw contact met ons op met de vraag hoe lang ze de plantjes nog water moet geven van haar overleden buren. Of er vallen stukken steen van een verkrot huis waardoor er gevaar ontstaat. Er moet dan iets gebeuren’, zegt Petra Junier. Zij is sectiehoofd Onbeheerde Nalatenschappen van het RVB. Het RVB heeft de taak op zoek te gaan naar erfgenamen van onbeheerde nalatenschappen. Het lukt bijna altijd om die te vinden. Maar als er niemand is, valt de erfenis toe aan de Staat. Mocht er binnen 20 jaar toch een erfgenaam zijn, dan wordt de opbrengst (minus de kosten) uitgekeerd. 

Verdubbeling

Het aantal zaken groeit sterk. ‘Erfgenamenonderzoek en erfrecht is best ingewikkeld. Ieder juridisch loket, elke rechtbank, notaris en gemeente weet dat wij dit doen. Als iemand zich meldt, zeggen ze: “Ga maar met je vragen naar het RVB”’, aldus Junier. In 2018 ging het om bijna 1200 vermoedelijk onbeheerde nalatenschappen. Dit jaar zijn het er al meer dan 2200. Hierbij gaat het meestal om roerende zaken.

Eigendomsmysteries

De expertise van het RVB is niet onopgemerkt gebleven. Het Kadaster riep in 2021 de hulp van het RVB in om de erfgenamen te traceren van objecten die op naam van de overledene of op naam van ‘de erven van’ staan. Het Kadaster mag zelf geen actief erfgenaamonderzoek doen, maar wilde deze problemen wel graag aanpakken samen met het RVB, de Belastingdienst en de Koninklijke Notariële Beroepsvereniging. Het RVB begon daarom een proef met een aantal objecten dat het Kadaster aanleverde.
‘Als je erfgenaam bent, moet je een pand op naam zetten. Niet iedereen doet dat, om uiteenlopende redenen. Het Kadaster heeft rond de 260.000 objecten waarvan niet duidelijk is wie de eigenaar of erfgenaam van een pand, een stuk land of water is.’ En dat is wel essentiële informatie voor het kunnen heffen van onroerende zaak- en waterschapsbelasting.
Het proefproject is omgezet in een permanente samenwerking. Elk kwartaal lost het RVB nu vijftig eigendomsmysteries op voor het Kadaster. Er is nog veel werk te verzetten. ‘Als 1 procent van alle uit te zoeken objecten onbeheerd blijkt, betekent dat dus nog jaren uitzoekwerk.’