De vliegensvlugge bewoners van de Turfmarkt

Drie jonge slechtvalken zijn even uit hun veilige nestkast op de 37e etage van de Turfmarkt 147 in Den Haag gehaald voor een check-up en om ze te ringen. 'Ze moeten heel veel leren om succesvol te zijn.’

Vergroot afbeelding Drie jonge slechtvalken in zakjes
Beeld: RVB/Fons Bongers

Ambtenaren bevolken gewoonlijk de 2 torens van 146 meter hoog aan de Turfmarkt in Den Haag. Eén van de Nederlandse ‘wolkenkrabbers’ van architect Hans Kollhoff heeft sinds 2020 extra bewoners. Op de 37e etage, waar alleen de beheerders van de technische ruimtes komen, woont een paar slechtvalken. Het wijfje legde in maart vier eieren. Na 32 dagen braken drie jongen door de eierschalen: twee wijfjes en een mannetje. Ze zitten nog vol donsveertjes als ze na 28 dagen even uit hun veilige nestkast worden gehaald voor een check-up en om ze te ringen. Guitig en wat schichtig kijken ze uit hun zakjes. In de zakjes blijven ze rustig. De boze ouders zijn allesbehalve rustig en cirkelen op veilige afstand maar wel luid schreeuwend om de ‘indringers’ heen. Die indringers zijn van de Werkgroep Roofvogels Nederland die de drie jongen meten, wegen en voorzien van een ring van het Vogeltrekstation Arnhem waardoor ze te volgen zijn.

Vergroot afbeelding Jonge slechtvalk op weegschaal
Beeld: RVB/Fons Bongers
Jonge slechtvalk is net geringd en wordt gewogen.

Roofvogelvrijwilliger

Een van die indringers is RVB’er Fons Bongers. Hij is clusterhoofd projecten van de regio Noordwest van de directie Vastgoedbeheer. En in zijn vrije tijd actief lid van de Werkgroep Roofvogels Nederland. Hij plaatste, samen met de projectleider van de gemeente, een speciaal voor de roofvogels gemaakte nestkast. De witte toren voor de ambtenaren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) bleek het meest geschikt: aan het zuidoosten kunnen de valken perfect in scheervlucht in- en uit vliegen. De slechtvalk is de snelst vliegende vogel met een snelheid van 349 kilometer per uur in een duikvlucht van 45 graden. Na vier jaar werd de nestkast eindelijk uitverkoren door een paar volwassen slechtvalken. Inmiddels zijn er drie keer jongen geboren. Alleen in 2022 kwamen er uit het broedsel geen jongen. Dit jaar zijn er gelukkig weer drie jongen. In de eerste weken van juni kun je ze rond de torens van de Turfmarkt zien als ze druk bezig zijn met vliegoefeningen. Bongers: 'Ze moeten heel veel leren om succesvol te zijn in hun leven. Slechtvalken vangen hun prooi in de lucht. Ze zijn heel snel, maar met snelheid alleen redden ze het niet. Ze moeten kunnen manoeuvreren, leren stijgen en dalen en hun prooi verrassen. Vaak vliegen ze met een enorme snelheid naar beneden, om vervolgens hun prooi van onder aan te vallen. Jongen moeten ook leren om in de vlucht een prooi over te nemen van de ouders.'

Vergroot afbeelding slechtvalk komt uit bak omdat hij wordt teruggezet bij zijn nestkast
Beeld: RVB/FM Haaglanden, Ron Belt
Een van de slechtvalken belandde tijdens een van haar vliegpogingen op straat. Zonder brokken, gelukkig , maar omdat ze wat moeilijk van de grond kon komen, werd ze opgevangen door de dierenambulance. Donderdag 15 juni werd ze weer teruggezet op de 37e verdieping. Foto: RVB/FM Haaglanden, Ron Belt.

Appelvink

Bongers komt een paar keer per jaar op de toren: om te kijken of de stormbestendige nestkast nog goed vastzit, om de broedsels en jonge vogels te bekijken en om de niet-opgepeuzelde prooien te analyseren en op te ruimen. De Haagse valken blijken zich voornamelijk te voeden met halsbandparkieten, stadsduiven, spreeuwen en lijsters. Soms krijgen ze ook bosvogels te pakken die zo onvoorzichtig waren om te hoog boven het Haagse Bos uit te komen. Grote bonte specht en appelvink vormen dan een welkome afwisseling op het menu dat verder voornamelijk uit stadvogels bestaat.

Woontoren

In 2020 belandde een jonge slechtvalk tijdens zijn vliegoefening op een rand van de nabijgelegen woontoren de Kroon. Een bewoonster maakte snel een foto. Bongers: 'Via via kregen we de foto. Het beeld is niet heel scherp, maar ik vind het echt een schitterende foto waarbij je de jonge vogel nieuwsgierig naar binnen ziet kijken en tegelijkertijd tijdens zonsondergang uitkijkt over Den Haag.'
Hij verwacht dat de jonge vogels uit het nest van dit jaar een maand rondom de Turfmarkt te zien zijn waarna ze zich zullen verspreiden. 'Ik wens ze een behouden vlucht.'

  • Uitgevlogen jonge slechtvalk gluurt naar binnen van de woontoren in Den Haag
    Beeld: RVB/bewoner woontoren

    Jonge slechtvalk rust uit op woontoren De Kroon.

  • Beeld: RVB/Fons Bongers

    Ze zitten nog vol donsveertjes als ze na 28 dagen even uit hun veilige nestkast worden gehaald voor een check-up en om ze te ringen.

  • Beeld: RVB/Fons Bongers

    Aan het zuidoosten van de toren kunnen de valken perfect in- en uitvliegen.

  • Beeld: RVB/Fons Bongers

    Nestkast op de 37e verdieping van de Turfmarkt 147 in Den Haag.